بررسی ارسال المثل و تمثیل در دیوان اشعار حزین لاهیجی

نویسندگان

  • محمد میر دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه زابل
چکیده مقاله:

از مواردی که سبب زیبایی هرچه بیشتر کلام می‌شود، کاربرد شگردهای مختلف ادبی است. از جملة این شگردها می‌توان به مبحث تمثیل و ارسال‌المثل اشاره کرد. تمثیل و ارسال‌المثل به ‌عنوان یک رکن اساسی در سبک هندی کاربرد دارند و این دو صنعت ادبی به‌ سبب استفادة زیاد به‌صورت ویژگی سبکی در آمده‌اند. حزین لاهیجی، شاعر متأخّر سبک هندی در اشعار خویش کوشیده است تا با استفاده از عناصر بیانی و بویژه ارسال‌المثل و تمثیل بر حسن تأثیر و زیبایی کلام خود بیفزاید و از این صنایع بلاغی بیشترین بهره را در اشعار خویش جسته است. در این پژوهش که به شیوة توصیفی–تحلیلی انجام پذیرفته، دو صنعت ادبی ارسال‌المثل و تمثیل در دیوان اشعار حزین لاهیجی مورد بررسی و واکاوی قرار گرفته است. در پایان براساس نمونه‌های آماری و ارائة جدول و نمودار بسامدی جایگاه این دو صنعت در دیوان شاعر به تفکیک نشان داده می‌شود. نتیجة این پژوهش نشان از آن دارد که حزین لاهیجی، به دلیل گرایش‌های صوفیانه، برای تأثیرگذاری بیشتر از صنعت ارسال‌المثل بیشتر در دیوان اشعار خویش استفاده کرده و از این عنصر بلاغی بیشترین بهره را جسته است.   

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی مقایسه ای ارسال المثل و تمثیل در دیوان اشعار کلیم کاشانی و حزین لاهیجی

ارسال المثل و تمثیل از جمله صنایع ادبی هستند که در سبک هندی به سبب کاربرد زیاد به صورت ویژگی سبکی در آمده اند، در این بین کلیم کاشانی و حزین لاهیجی از جمله شاعران معروف و مشهور در سبک هندی می باشند که کلیم به عنوان شاعر آغازگر و حزین به عنوان شاعر متأخر در این سبک به شاعری پرداخته اند. این دو شاعر برجسته در اشعار خود کوشیده اند تا با استفاده از عناصر بیانی و به ویژه ارسال المثل و تمثیل بر حسن ت...

تمثیل و ارسال المثل در دیوان جهان ملک خاتون

تمثیل از مادة «مثل» تشبیه کردن چیزی را به چیزی گویند. در تمثیل، شاعران با آوردن مثالی گسترده­تر به وضوحِ سخن و گفتة خود می­افزایند. اما در ارسال المثل گوینده به سخنی مشهور و آوردن آن در کلام بسنده می­کند؛ ضرب المثل یا مثل، چاشنی اصلی ارسال المثل است. اما در تمثیل چنین نیست. باید گفت در اقسام سه گانة تمثیل اعم از تشبیه تمثیل، استعارة تمثیلیه و داستان تمثیلی، نوع تمثیل­های جهان ملک خاتون شاعر سدة ...

متن کامل

جلوه‌های معنایی نماد «خضر» در اشعار حزین لاهیجی

حزین لاهیجی، شاعر برجستة سبک هندی، از شعر برای بیان احساسات و باورهای صوفیانة خود بهره برده است. از شگردهای این شاعر عرفان‌مشرب، ابراز عواطف ناب عارفانه به پشتوانة شخصیت‌های صوفی‌مسلک بوده است که در تبیین جهان‌بینی او اهمیّت بسزایی دارد. از بن‌مایه‌های نمادین شعر لاهیجی در این حوزه، می‌توان به «خضر» اشاره کرد که به‌سبب برخورداری از ویژگی انعطاف معنایی یا تأویل‌پذیری مفهومی، کارکردهای متنوع و گاه...

متن کامل

بررسی ساختاری دیوان حزین لاهیجی

چکیده بررسی ساختاری به بررسی قالب بیرونی ودرونی اثر ادبی می پردازد،در بررسی قالب بیرونی متن متغیرهایی مانند قالب های ادبی،ساختار آوایی،شگردهای بلاغی متن شامل معانی وبیان،آرایش های لفظی ومعنوی،ساختارهای تقلیدی وابتکاری،ساختار نحوی،موسیقی شعر،ویژگی های سبکی وسایر اجزای کوچکتر متن مورد توجه قرار می گیرد ودر بررسی قالب درونی به محتوا ومضامین شعری توجه می شود. محمدعلی بن ابی طالب (1181-1103)متخل...

15 صفحه اول

بررسی سبک فکری اشعار حزین لاهیجی

یکی از راههای بررسی و شناخت آثار ادبی، بررسی سبک شناختی آن هاست که در سه سطح زبانی، ادبی و محتوایی و فکری انجام می گیرد. در این میان، بررسی سطح فکری شاعران از اهمیت خاصی برخوردار است که گاه مورد غفلت واقع می شود. موضوع پژوهش حاضر بررسی سطح و سبک فکری اشعار حزین لاهیجی، آخرین شاعر مشهور سبک هندی است. این پژوهش در سه فصل اصلی با عناوین " معرفی سبک و دانش سبک شناسی"،"معرفی حزین و شعر او" و " برر...

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 19  شماره 39

صفحات  149- 177

تاریخ انتشار 2019-02-20

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023